Denk eens na en denk vooruit
Accountmanager export
Aart Huibers
Met Lite-NET meer grip op nazorgkosten bij nieuwe aanplant.
We hebben met de zomer van 2019 opnieuw een periode met hoge temperaturen en droogte achter de rug. Vorig jaar leverde de droogte onverwacht hoge nazorgkosten op voor nieuw aangeplante bomen. Dit jaar is het niet veel anders. Daarom adviseert Joan Prosman, accountmanager bij Agro de Arend, aan gemeenten, de aannemerij en iedereen die belast is met het planten van bomen én de nazorg, om vóór het planten al na te denken over de nazorg. Met de juiste keuzes kan in de drie jaar na het planten de hoogte van onverwachte extra uitgaven voor bewateren beperkt worden.
'Wij krijgen steeds vaker de vraag hoe de nazorg het beste georganiseerd kan worden', vertelt Joan Prosman. 'Door de drogere zomers is de nazorg voor nieuwe aanplant vaak veel intensiever dan vooraf is begroot. Wanneer je hebt berekend dat er tien keer water moet worden gegeven en dat wordt vijftien keer, is dat een flinke kostenpost waar niet op gerekend was. Niet alleen heb je meer kosten voor het materieel, de brandstof, het water en het ingezette personeel, ook is er veel meer uitval van nieuwe aanplant die het niet redt. Daarom zeggen wij: denk van tevoren na over de mogelijke omstandigheden tijdens de nazorgperiode en hoe je daar invloed op kunt uitoefenen. Dat kan namelijk best.'
'Zonder veel moeite heb je vijf jaar nazorg in plaats van drie'
Nazorg: regel het tijdens de aanplant
Joan Prosman: 'Er zijn hulpmiddelen die het water vasthouden en weer afgeven aan de boom. Maar daar moet je over nadenken voordat je de boom in de grond zet. Want als de boom eenmaal in de grond staat, is het te laat en zit je vast aan wat de natuur dicteert.'
Sinds 2018 heeft Agro De Arend de producten Lite-NET en Lite-STRIPS in het assortiment. Deze biologisch afbreekbare toepassingen vormen volgens Joan een prima oplossing om grip te houden op het water en voor het bevochtigen van nieuw aangeplante bomen.
100 procent biologisch, geen uitloog
Lite-NET en Lite-STRIPS zijn gemaakt van PLA en dus honderd procent biologisch. Na vijf jaar breekt het product langzaam af. Lite-NET en Lite-STRIPS werken als een spons. Ze nemen het water op en geven het weer af. Er wordt niets omgezet in een ander materiaal. Lite-NET is - de naam zegt het al - een net dat je om de kluit van de boom legt voor de aanplant. Lite-STRIPS zijn strips die je door de grond mengt. Lite-NET heeft grote uitsparingen, zodat de wortels onbelemmerd kunnen groeien. Joan: 'De nazorgperiode duurt drie jaar. In de eerste drie jaar wil je dat de boom zich settelt en zo actief mogelijk groeit. Wat je niet wilt, is dat de boom in de stress raakt, wat door vochttekort snel kan gebeuren. Met Lite-NET rek je de nazorgperiode eigenlijk passief op tot vijf jaar, omdat het product zijn werk blijft doen. Water opnemen, vasthouden en wanneer nodig weer teruggeven. En realiseer je wel dat niet alleen de boom het benodigde vocht krijgt; ook de grond zelf blijft vochtig, wat gunstig is voor het bodemleven.'
'Lite-NET werkt als een spons en geeft water af wanneer het nodig is'
Hoe zit het met de ROI?
De return on investment (ROI) van Lite-NET en Lite-STRIPS is afhankelijk van een aantal factoren, maar is er wel degelijk. De werking van Lite-NET en Lite-STRIPS is in kleigrond anders dan in zandgrond. Wat berekent de aannemer voor het plaatsen van deze biologische oplossing? Hoe ver staan de bomen uit elkaar, wat is de situatie en hoe zijn de omstandigheden? Dit heeft allemaal invloed op het moment waarop de ROI bereikt wordt. Joan: 'Dat de ROI bereikt wordt, blijkt heel duidelijk uit bijgaande grafiek. Loohorst Landscaping heeft een onderzoek uitgevoerd naar het vochtpercentage op een diepte van 30 cm bij bomen met en zonder Lite-NET. Het onderzoek liep van mei tot en met augustus en de bomen stonden in dezelfde grond. Je ziet dat het vochtpercentage bij de bomen die in het plantseizoen 2018-2019 zijn aangeplant grote verschillen toont. Bij veruit het merendeel van de bomen met een Lite-NET is het vochtgehalte fors hoger.'
Van plantenbak tot talud
Lite-NET is in verschillende afmetingen verkrijgbaar en kan ook als mat gebruikt worden, bijvoorbeeld in taluds van dijken; eigenlijk overal waar je het water in de grond wilt vasthouden om het weer te kunnen gebruiken op de juiste plaats. Behalve bij het planten of verplaatsen van bomen kan Lite-NET ook verwerkt worden in groene daken, gazons en sportvelden. Dit geldt ook voor Lite-STRIPS. De witte strips worden door de grond gemengd. Dankzij de afwijkende kleur kun je zien hoe de verhouding is en hoe de strips in de grond zijn verdeeld. De strips zorgen er ook voor dat de wortels gestimuleerd blijven om op zoek te gaan naar water. Dit gaat verdichting van de grond tegen en de aarde blijft ook ruller en losser. Joan: 'De strips kunnen breed worden ingezet worden: van de bloembak in huis tot aan borders, verhoogde bedden, groendaken en gazons. Het product, zowel de strip als het net, kan een waterbesparing tot 70 procent opleveren.'
In contact met maaiveld
De aanleg van het net moet zo gebeuren dat de rand van het net in contact is met het maaiveld. Hierdoor gaat het water de juiste kant op en is er zuurstofuitwisseling met de grond. Joan vult aan: 'Belangrijk is ook om een gietrand of waterzak te gebruiken. In combinatie met Lite-NET gaat het water dan rustig door de kluit. Het is zeer aangenaam voor elke boom op elke plaats. We zijn allemaal gefocust op klimaat en water. De inzet van Lite-NET of Lite-STRIPS lijkt een kleine actie, maar draagt zeker bij aan minder waterverbruik en een sterke reductie van de CO2-uitstoot.'
'Je wilt dat bomen zich zonder stress kunnen settelen'
Monitoren met mobiel
Water wordt gegeven op basis van ervaring en vaak ook op het gevoel, maar het kan ook anders. Agro de Arend biedt nu het Florja Treemonitoring Platform aan. Dankzij sensoren in de grond kan de beheerder op afstand zien wat de status van de boom is en wat de boom nodig heeft. In combinatie met WLAN-netwerken is Florja een hulpmiddel om de status van bomen en planten op elk moment te bekijken en te weten te komen wanneer het nodig is om maatregelen te nemen.
Joan: 'De kosten voor extra watergeven zijn geen sluitpost, maar meestal een extra post. Haal een deel van deze kosten naar voren door vooraf na te denken over de nazorg. Daardoor houd je grip op je uitgaven en grip op het water. Je kunt de kosten drukken, en ook nog eens op een duurzame manier; dat is toch geweldig?'
Bronvermelding: https://www.boomzorg.nl/article/31073/denk-eens-na-en-denk-vooruit
